Psychopaten kennen we allemaal wel van onze film- en/of serieverslaving: The Silence of the Lambs, American Psycho, The Shining, enzovoorts. Het woord zelf spreekt dan ook enorm tot de verbeelding; bijlen, bloedspetters en andere bedenkelijke beelden. Toch komen we er in ons dagelijks leven vaker mee in contact dan je zou denken, gezien onderzoekers schatten dat 1% van de bevolking een psychopaat is. Waar zijn zij dan voornamelijk werkzaam? Volgens onderzoek is één op de vijf leidinggevenden een psychopaat, maar men vindt op de tweede plaats: de advocatuur.
Door Eva te Dorsthorst
Psychopathie is een persoonlijkheidsstoornis die zich kenmerkt door een gebrek aan empathie, egocentrisme en een drang naar dominantie. Tussen collega’s of medestudenten manifesteert dit vaak in leugenachtig en manipulatief gedrag en ondermijnen ze vaak hun ‘concurrenten’ – dit dan ook geheel zonder pardon. Voor hen komt nu eenmaal het hogerop komen in de sociale kringen boven alles.
Succesvolle psychopaten zijn dan ook uitermate geschikt voor de advocatuur of rechtenstudie. Met een gebrek aan schuldgevoelens, een drang tot uitdagingen opzoeken en een charmante (zo u wil, manipulatieve) persoonlijkheid is het karikatuur van een Zuidas advocaat ook wel geschetst. Daarnaast zal de psychopaat zich ook aangetrokken voelen tot de vertoningen van macht, de directe besluitvorming en het uitzetten van emoties ten behoeve van de behandeling van een zaak.
Klinkt dat al bekend? Je mag natuurlijk hopen van niet, binnen je eigen werkgroep of stageplaats, maar het zou niet de eerste keer zijn. Men neme het voorbeeld Ted Bundy, één van de bekendste seriemoordenaars ter wereld, met een slachtofferlijst tussen de 20 en 100 vrouwen. Hij begon vermoedelijk gedurende zijn rechtenstudie aan zijn ‘tweede carrière’, terwijl hij in dezelfde periode lovende aanbevelingen kreeg van hoog aangeschreven politici in Washington.
Er is veel te vinden over psychopathie in de advocatuur, maar aanzienlijk minder over de psychopathische rechtenstudent. Zouden zij bijvoorbeeld vaker dan gemiddeld studentbestuurder zijn? Enerzijds lijkt dat logisch, gelet op de erkenning/machtsvertoning die daarbij komt kijken, anderzijds is het toch ook te scharen onder vrijwilligerswerk, wat dan weer aanzienlijk minder in het straatje van psychopathie past. Of zouden zij juist stagetijgers zijn, alvast bouwend aan een zo sterk mogelijk cv, om zo hoog mogelijk te kunnen beginnen na afsluiting van hun master?
Ben je misschien gaan twijfelen, over jezelf, één van je vrienden, of misschien een medestudent die toch wel heel verdacht gedrag vertoont in de UB? Hier kan je een online psychopathie test doen.