Waarom maken mensen hun moordplannen toch altijd zo enorm ingewikkeld? Een uitgebreid, ingewikkeld moordplan, waar duidelijk heel veel uren denkwerk (en misschien ook wel research!) in zit, is niet alleen onhandig als je gesnapt wordt (hoe veel bewijs voor die ‘voorbedachte rade’ wil je leveren), maar ook praktisch zitten er nogal wat haken en ogen aan. Hoe ingewikkelder je plan, hoe meer er op weg naar je doel ook mis kan gaan.
Neem bijvoorbeeld een van mijn favoriete arresten: Poging tot gasmoord (HR 29 mei 1951, ECLI:NL:HR:1951:3, NJ 1951, 480). Vrouw geeft echtgenoot slaapmiddel, minnaar geeft echtgenoot een klap op diens kop met een hamer, vrouw en minnaar slepen echtgenoot naar keuken, echtgenoot wordt met hoofd in gasoven met opengedraaide gaskraan gelegd, echtgenoot sterft, vrouw blij. Wat hier allemaal mis kan gaan? Nou, vrij essentieel in het plan is dat je eraan denkt de gaskraan open te draaien. Dat wil je niet te vroeg doen, want dan loop je zelf ook gevaar, maar als je te lang wacht, loop je de kans dat je in the heat of the moment door de adrenalinerush vergeet dat de beste man zonder gas ook niet kan stikken. In plaats van doodgaan, heeft hij dan waarschijnlijk alleen wat pijn in z’n nek door het slapen in een vreemde houding. Ik kan me in ieder geval voorstellen dat het niet echt lekker ligt; je lijf op de grond en je hoofd in de oven.
Het kan ook zomaar zo zijn dat echtgenootlief doorheeft dat er iets aan de hand is met het eten (of drinken) dat je hem voorzet. Ik weet uit ervaring dat slaappillen niet echt heel smakelijk zijn, bijvoorbeeld. Als hij dan z’n glas niet leegdrinkt, valt niet alleen je plan in het water, je loopt ook het risico dat je voorlopig geen gelegenheid krijgt voor een herkansing, omdat je echtgenoot wantrouwig is geworden – en terecht.
Mocht het deel met het slaapmiddel wél slagen, dan ben je er nog steeds niet. Je echtgenoot kan wakker worden. Sommige mensen moeten ’s nachts nou eenmaal plassen, de koelkast leegeten of de buurt door slaapwandelen. Een backup-plan is geen overbodige luxe, maar daarmee maak je het het OM wel weer een stuk makkelijker. Just saying.
Ook bij het hamergedeelte kan er het één en ander mislukken, wat dan ook gebeurde in dit arrest: de echtgenoot werd wakker toen hij op z’n kop werd geslagen door de minnaar, omdat de minnaar net op dat moment sloeg waarop de echtgenoot zich (je bedenkt het niet) omdraaide in z’n slaap, waardoor de minnaar hem niet vol op z’n kop sloeg, maar zijn hoofd slechts schampte. Was dit een soap, dan zou dit het moment zijn waarop je naar de televisie roept dat dit belachelijk ongeloofwaardig is.
Dat ingewikkelde gesodemieter is overigens van alle tijden, ontdekte ik toen ik vorige maand een Franse tekst uit de middeleeuwen las (‘Equitan’ uit de Lais van Marie de France). Minnaar is verliefd op vrouw, vrouw is getrouwd, echtgenoot moet dus(?) dood (even hè: scheiden, anyone?!). Het plan: echtgenoot en minnaar nemen samen een bad (nee, twee aparte baden naast elkaar, we hebben het over de middeleeuwen) en het bad van de echtgenoot wordt gevuld met kokend heet water, zodat hij sterft zodra hij dat bad in stapt. Wat kan hier mislukken? Echtgenoot steekt voet in water, denkt “potverdikkie, wat is dat water warrum!”, trekt z’n voet terug, leeft vrolijk verder.
Maar dat is natuurlijk niet wat er gebeurde. Vrouw en minnaar zijn in die badkamer bezig met het vullen van die baden, hebben niet het geduld om nog héél even af te wachten en bespringen elkaar op de badkamervloer. Dan komt echtgenoot binnen (zul je altijd zien). Minnaar schrikt en wordt overmand door schuldgevoelens, dus(?) hij springt in het kokend hete bad. Dood. Echtgenoot wordt pisnijdig (het enige stukje dat ik wél snap overigens) en smijt z’n echtgenote ook in dat kokend hete bad. Ook dood. Ten eerste: hoe groot wáren de baden in de middeleeuwen?! Ten tweede: dat kan makkelijker.
Deze mensen hadden duidelijk nog niet gehoord van KISS. Keep it simple, stupid. Nee, vooruit 100% garantie dat je plan slaagt, heb je nooit. Maar je vergroot die kans wel aanzienlijk als je alle overbodige stappen elimineert. Bovendien roept een overledene met een ingeslagen schedel eerder een ‘dit is niet pluis’-gevoel op dan iemand die na het avondeten met hoofdpijn en buikkramp op bed is gaan liggen, dus je komt er (bonus!) waarschijnlijk sneller mee weg ook als je het simpel houdt.
Maar het juiste antwoord is gewoon: vergif. Overal verkrijgbaar, één handeling, schone handen (alleen letterlijk). Het enige nadeel is dat dat natuurlijk geen spectaculaire verhalen oplevert, maar daarvoor kun je dan je overbodig geworden, ingewikkelde en complexe moordplan gebruiken. Heb je dat in ieder geval niet voor niets allemaal uitgedacht.