“Ik heb een vraag”

“Euhm hallo, ik heb een vraag. U studeert toch rechten?” Ik sta in de rij bij de kassa en weet al direct welke kant dit op zal gaan. In mijn dorp valt er helaas niks te ontkennen, dus ik beken. Schuldig. Ik studeer rechten.

Gastcolumn

Tegenwoordig antwoord ik enkel dat ik moeder ben als onbekende mensen mij vragen wat ik in het dagelijks leven doe. Heel soms maak ik de domme fout om te zeggen dat ik nog studeer. Er gebeuren dan meestal twee dingen. Óf ik krijg een langdurig relaas over rechters die veel te laag straffen in Nederland of ik moet een uur luisteren naar de burenruzie, scheiding, defecte wasmachine óf die ene hufter die zijn middelvinger in het verkeer omhoog stak. Alsof ik daar iets aan kan veranderen.

Mensen zijn verrassend openhartig als ze weten dat je rechten studeert. Waarom is mij nog steeds een raadsel. Toen ik zwanger was van mijn dochter merkte ik dat ik opeens publiek bezit was geworden. Iedereen raakte te pas en te onpas mijn buik aan, bemoeide zich met mijn eetgewoontes of gaf – ook in de rij van de kassa – ongevraagd ‘pedagogisch’ advies. Een rechtenstudie heeft blijkbaar dezelfde uitwerking. Ik begrijp steeds beter waarom de gebroeders Anker niet meer naar verjaardagsfeestjes gaan.

Tijdens een van mijn allereerste hoorcolleges kregen wij als student een waardevolle les mee: geef geen advies aan mensen in je vrije tijd. Ik vond dat destijds een wat overdreven stelling, maar daar moet ik op terugkomen. Mensen helpen kan enorm leuk en bevredigend zijn, maar meestal eindig je in een nutteloze discussie (want jij bent toch ook nog maar een simpele student). In het ergste geval heb jij het daarna nog gedaan ook.

Terug naar de rij bij de kassa. “Ja, ik studeer rechten.” “Mag ik u dan wat vragen? Ik heb een probleem met mijn ex-man en de omgangsregeling…” Nog voordat ze haar verhaal kan afmaken, onderbreek ik haar. De vrouw vergeet voor het gemak even dat ze in de rij van een kassa staat IN EEN DORP. “Ik kan u niet helpen, u moet uw advocaat raadplegen.” “Maar dat is nu het probleem, die doet niet wat ik wil!” “Mevrouw, nogmaals, ik kan u niet helpen.” “Maar u studeert toch rechten?” Ineens krijg ik een eureka-momentje die deze discussie wel even laat stoppen. “Ja, maar ik ben meer van het Europees recht.” “Och jeetje, heeft u dan een idee hoe wij die vluchtelingenstroom kunnen laten stoppen, want dat in Oranje is toch vreselijk!”