De afgelopen dagen zat ik even tot aan m’n nek in het aansprakelijkheidsrecht. Nee, ik ben niet van m’n geloof gevallen, strafrecht rulezzz nog steeds, maar de scriptie die ik begeleidde, ging nu eenmaal over aansprakelijkheidsrecht. En gelukkig is dat wel altijd mijn nummer twee rechtsgebied geweest qua liefde (hallo, letselschade!), dus helemaal buiten m’n comfortzone zat ik niet. Sterker nog, in stilte genoot ik ervan weer even lekker met schades en onrechtmatige daden bezig te zijn.
Productaansprakelijkheid vond ik ook altijd wel een leuk onderwerp. Want zeg nou zelf: “een producent is niet aansprakelijk voor schade die het gevolg is van afwijkend consumptiegedrag van de gemiddelde gebruiker van de mogelijke doelgroep” klinkt simpel genoeg, maar man, wat kun je dáár een lol mee hebben!
Een van de voorbeelden die destijds in mijn studieboeken voorkwam, was dat van de producent van een betonboor, die er bij de verkoop van zijn boor aan een tandarts geen rekening mee hoefde te houden dat die tandarts die boor zou gebruiken voor het boren in tanden en kiezen. Ik weet niet wie dit voorbeeld bedacht heeft, maar met een beetje levendige fantasie zie je hierbij natuurlijk de meest geweldige taferelen voor je, tot hersenen die als drilpudding tegen de muren spatten aan toe. Lovely. Maar het idee is dus dat als de producent die tandarts niet waarschuwt dat hij die boor daarvoor niet kan gebruiken en die tandarts dat wel doet, de producent niet aansprakelijk is.
Het andere uiterste is de waarschuwing op een kartonnen bekertje waar koffie in zit, dat de inhoud van dat bekertje heet kan zijn. Ieder weldenkend mens begrijpt dat, zou je zeggen. Dus de magnetronfabrikant die voor de zekerheid in de gebruiksaanwijzing opneemt dat je er geen hamsters in mag stoppen, hoeft wat mij betreft niet álle dieren die je er niet in kan stoppen op te noemen.
Een grijzer gebied zijn de sokken. Ik las ooit op internet (en ja, alle alarmbellen mogen afgaan nu) dat je sokken die nog net een beetje te nat zijn om aan te trekken, snel kunt drogen in de magnetron. Seconde of vijf, simsalabim, droge sokken. Dat vond ik een bijzonder ondergewaardeerde lifehack, dus toen ik sokken had die net te nat waren om aan te trekken, legde ik ze in de magnetron. Vijf seconden later had ik brand gesticht, stonk m’n hele keuken, waren m’n sokken zo goed als vergaan, maar hey, wat ervan over was, was wel droog. Maar de vraag is dus of de fabrikant van de magnetron in zijn gebruiksaanwijzing had moeten opnemen dat je er geen sokken in moet stoppen. Ik twijfel.
Net zoals ik twijfel of Ikea zou moeten aangeven in de handleidingen dat je – bij gebrek aan een hamer voor een meubelstuk waar je wel een hamer voor nodig hebt – een hamer moet lenen, in plaats van op zoek te gaan naar andere voorwerpen om als surrogaathamer te gebruiken. Want natuurlijk is het mogelijk om een bus haarlak te gebruiken om zo’n bureau mee in elkaar te timmeren. Fluitje van een cent. Maar dat het kan, betekent niet dat het een goed idee is.
Wat? Of ik uit ervaring weet dat dat met een bus haarlak kan? Ehm… Ik beroep me op mijn zwijgrecht.