De Hoge Raad heeft uitspraak gedaan in de Deliveroo-zaak. Uit het arrest volgt dat de bezorgers van Deliveroo feitelijk werkzaam waren in loondienst in plaats van als zzp’er.
Deliveroo biedt sinds 2015 als online platform bezorgdiensten aan in Nederland. Deliveroo bezorgers waren aanvankelijk in dienst op basis van een arbeidsovereenkomst. Na enige tijd besloot Deliveroo de arbeidsovereenkomsten met bezorgers niet te verlengen, maar alleen nog te werken met overeenkomsten van opdracht. Bezorgers waren hierdoor niet meer werkzaam in loondienst, maar als zelfstandige.
Een van de bezorgers claimde echter dat hij op basis van een arbeidsovereenkomst in dienst was bij Deliveroo. Als sprake is van een arbeidsovereenkomst, dan heeft dat arbeidsrechtelijke en fiscale gevolgen. Denk daarbij aan ontslagbescherming, pensioen en sociale voorzieningen voor een werknemer, maar ook afdracht van loonbelasting en sociale premies aan de Belastingdienst.
FNV
De bezorger werd in het ongelijk gesteld door de kantonrechter, maar kort daarna sleepte vakbond FNV Deliveroo voor de rechter. Hier begon de langlopende Deliveroo-zaak. FNV stelde dat sprake was van schijnzelfstandigheid; doordat bezorgers volledig afhankelijk waren van Deliveroo, waren ze in feite gewoon werknemer. FNV werd in het gelijk gesteld, waarop Deliveroo in hoger beroep ging. Hof Amsterdam bevestigde dat de bezorgers op basis van een arbeidsovereenkomst in dienst waren bij Deliveroo. Belangrijke overweging daarbij was dat Deliveroo ‘vergaande controlemogelijkheden’ zou hebben op de werkwijze van de bezorgers. Daarmee zou sprake zijn van een gezagsrelatie. Deliveroo was het hier niet mee eens en stapte tot slot naar de Hoge Raad.
Hoge Raad
De Hoge Raad volgt de eerdere uitspraken van lagere rechters en het advies van advocaat-generaal De Bock. De bezorgers zijn dus inderdaad op basis van een arbeidsovereenkomst bij Deliveroo in dienst. Daarbij overweegt de Hoge Raad dat alle omstandigheden van het geval in onderling verband moeten worden beoordeeld. Het hof heeft die omstandigheden beoordeeld en het oordeel van het hof is volgens de Hoge Raad begrijpelijk gemotiveerd en juridisch niet onjuist. De Bock pleit ervoor het gezagscriterium te verduidelijken en aan te passen aan de huidige tijdsgeest. De Hoge Raad verduidelijkt met dit arrest wel hoe een arbeidsovereenkomst beoordeeld moet worden, maar laat de vraag of aanleiding bestaat voor nadere regels aan de wetgever over.
Gevolgen
Ondanks dat Deliveroo vorig jaar al uit Nederland vertrok, heeft deze zaak grote gevolgen. Werknemers, de Belastingdienst en het UWV kunnen aan de slag met het innen van achterstallige betalingen. Op dit moment spelen bovendien vergelijkbare rechtszaken tegen andere bedrijven. Al met al is de uitkomst relevant voor bedrijven en zzp’ers, maar voor meer duidelijkheid omtrent de vraag wanneer iemand een opdracht mag uitvoeren als zelfstandig ondernemer zullen we moeten wachten op de wetgever.
Lees onze uitwerking van de uitspraak hier (ECLI:NL:HR:2023:443).