Gedurende de rechtenstudie krijg je tijdens verjaardagen en familieaangelegenheden ongetwijfeld te maken met juridische vragen. Je zoekt wat informatie op, werkt hier en daar wat dingen uit en blijkt dit erg leuk te vinden. Wat is dan de volgende stap? In dit artikel komen zeven (ex)rechtenstudenten aan het woord die de sprong van ‘verjaardagsadviseur’ naar een eigen juridisch adviesbureau durfden te wagen.
Elke onderneming begint met een droom. “Na mijn hbo-studie voelde ik dat ik zeker niet het maximale uit mezelf haalde,” aldus Abdullah van AltijdRecht. “Ik wilde meer betekenen. Niet alleen voor mezelf, maar ook voor mijn omgeving.” Dat blijkt herkenbaar. “Ik wilde iets doen waar mensen echt wat aan hebben, daarom ben ik ook rechten gaan studeren,” vertelt Sara van RechtVaardig. “De rechtenstudie in combinatie met mijn achtergrond biedt mij de mogelijkheid om ook mensen die geen Nederlands spreken zo goed mogelijk door ons rechtssysteem te leiden. Je kunt bij RechtVaardig dan ook terecht voor juridisch advies in vijf verschillende talen.” “Ik vond het altijd al leuk om vrienden en familie te helpen met juridische problemen,” beaamt Esmeralda van ES Juridisch Advies. “Naarmate ik dat steeds vaker deed, leek het me leuk om dat uit te breiden met een eigen bedrijfje.”
Ready, set, go!
Daniella van J-Euro liet zich voor haar bedrijfsnaam inspireren door de televisieserie Danny Lowinsky. “Ik merkte geregeld dat veel mensen bij het horen van de termen ‘jurist’ of ‘advocaat’ gelijk aan een enorm uurtarief denken. Hierdoor is de drempel (te) hoog om een jurist in te schakelen en daardoor laten ze kansen liggen. Vandaar dat ik voor de naam ‘J-Euro’ heb gekozen, ofwel juridisch advies voor een euro per minuut.”
Met alleen een naam ben je er natuurlijk nog niet, want hoe doe je dat, een juridisch adviesbureau opzetten? “Het is verstandig om allereerst een ondernemersplan te maken,” vertelt Kim van KK Juridische Diensten. “Hierin werk je jouw plannen uit, bekijk je de concurrentie, doelgroep, financiering, et cetera. Ook kies je de rechtsvorm die het beste bij jouw onderneming past en controleer je of je eventueel vergunningen nodig hebt, zoals voor het plaatsen van een reclamebord. Het opstellen van algemene voorwaarden is ook onderdeel van je ondernemersplan en je zoekt indien nodig naar investeerders. Met je ondernemersplan op zak kun je je vervolgens inschrijven bij de Kamer van Koophandel en een aansprakelijkheidsverzekering afsluiten. Wanneer dit allemaal is geregeld, kun je van start met het werven van klanten en zoeken naar opdrachten.”
Een tijdrovend karwei?
Voor de meesten blijkt het runnen van een eigen onderneming prima te kunnen naast de studie of een baan. “Op dit moment heb ik een fulltime baan en ben ik parttime met mijn adviesbureau bezig,” vertelt Esmeralda. “Het ligt aan de zaak hoe lang ik ermee bezig ben. Inmiddels heb ik drie zaken behandeld, waarvan één tot de gang naar de rechter heeft geleid.” Dit wordt beaamd door Brahim, die inmiddels al een tijdje bezig is met Adviesbureau Skandara. “Afhankelijk van wanneer de cliënt zich tot je wendt, kan af en toe spoed geboden zijn, maar grotendeels kun je – op zittingen na – alles zelf inplannen. Inmiddels hebben we driehonderd zaken in behandeling genomen, waarvan een deel volledig is afgerond. Tot nu toe hebben we genoeg aan de zondagmiddag; binnengekomen post inscannen, benodigde (pro forma) beroeps- of bezwaarschriften indienen en that’s it. Meestal hebben zaken op een bepaald moment aandacht nodig en liggen vervolgens weer weken op de plank, omdat je bijvoorbeeld op antwoord wacht van de wederpartij.”
Toch kost een eigen adviesbureau – zeker in de opstartfase – nog wat meer tijd, zo ondervinden Desmond en Stephanie, wiens bureau ‘Alberts en Noguera juridisch advies’ sinds eind november 2015 draait. “Wij zijn nu ongeveer twee maanden bezig met onze onderneming. Hoewel de opdrachten nog niet zo hard binnenlopen, kun je andere werkzaamheden – zoeken naar nieuwe acquisitiemethodes, bijhouden van social media kanalen, et cetera – zien als een dagtaak. We zijn voortdurend bezig om onszelf beter op de markt te zetten.”
Opstekers en struikelblokken
“Het is me meegevallen dat veel mensen erg enthousiast reageren op mijn onderneming,” vertelt Daniella. “Het blijft natuurlijk spannend om in het diepe te springen. Ook het werken zonder directe collega’s is minder zwaar dan verwacht.” “Het is fijn dat je je eigen uren kunt inplannen,” vult Kim aan. Ook de inschrijving bij de Kamer van Koophandel is een fluitje van een cent. Dat kostte een kwartiertje, volgens Brahim.
Waar liepen ze tijdens het opzetten en onderhouden van hun adviesbureau tegenaan? “Het vinden van geschikte vrijwilligers en medewerkers om het adviesbureau te ondersteunen was lastiger dan gedacht,” aldus Sara. “Men moet niet alleen over de juiste kennis beschikken, maar die kennis ook goed kunnen overbrengen op cliënten.” Ook het feit dat mensen niet graag te koop lopen met hun juridische geschillen, er stiekem veel tijd zit in bijkomstige dingen (administratie, netwerken, et cetera) en incidenteel cliënten achterna moeten worden gebeld voor het betalen van de factuur zijn de mindere kanten van het ondernemerschap.
Wat natuurlijk ook wel eens tegen kan vallen, is de uitkomst van een zaak. “Soms pakt het anders uit dan gehoopt,” zegt Brahim. Toch doe je met een adviesbureau enorm veel ervaring op. “Meer dan met het leren uit studieboeken. Dat is alleen al goud waard, ongeacht waar en hoe het schip strandt.”
Wat is de droom?
“Het doel is een goed lopend adviesbureau met wellicht een aantal werknemers, maar eerst maar eens zorgen dat ik wat mooie jurisprudentie kan maken!” aldus Esmeralda. “We ambiëren allebei het ondernemerschap en zouden dit in de toekomst graag voortzetten in de vorm van een erkend advocatenkantoor!” vertellen Desmond en Stephanie enthousiast. Sara vind het belangrijk dat iedereen bij haar adviesbureau terecht kan. “Niet alleen op juridisch en fiscaal gebied, maar ook voor financieel advies.”
Alle zeven zijn ze het eens over de manier waarop je je adviesbureau het makkelijkste promoot en klanten werft: via social media en mond-tot-mond reclame. En goede service leveren natuurlijk. “Doe je werk goed, kom je afspraken netjes na en verplaats je in jouw cliënten. Dat is de beste marketing,” pleit Abdullah. “Het is mooi om te zien dat mensen vooral aankloppen na aanbevelingen van oud-cliënten.”
Overdrijf het niet
Hebben ze nog advies voor toekomstige juridische ondernemers? Volgens Kim is een website in de huidige tijd onmisbaar. “Deze kun je laten maken of zelf ontwerpen. Koppel hieraan verschillende social media kanalen, dat maakt het gemakkelijk om een netwerk op te bouwen. Op Marktplaats kun je tegenwoordig ook diensten aanbieden, dus het is slim om daar je adviesbureau te promoten.” “Begin klein en specifiek, wij zijn er achter gekomen dat je idee vaak te ruim is opgezet,” geven Desmond en Stephanie aan. “Doe onderzoek naar de markt waarop je wilt opereren, woon bijeenkomsten bij en praat erover met juristen, docenten en vrienden en familie.”
Niet voor niets is de gouden tip volgens Abdullah het accepteren van feedback: “kritiek op je plannen zijn een reden voor verbetering, niet voor onzekerheid.” “Je moet ook in je eigen onderneming geloven,” vult Daniella aan. “Dat straal je vanaf de eerste dag uit.” Je hoeft dus niet direct groots te beginnen. “Stapje voor stapje kan je ook je doel bereiken,” aldus Sara. En ondernemen voor het geld? Dat werkt niet. “Ondernemen voor het geld is als het zaaien in hartje winter; waarschijnlijk zal de oogst tegenvallen,” beweert Abdullah. “Begin enkel aan ondernemen als je een intrinsieke motivatie hebt. Je moet niet alleen weten wat en hoe je iets op de markt wil brengen, maar vooral waarom.”
Meer weten? Lees dan ook Je eigen juridische onderneming? Dit zijn de onmisbare elementen!
Nieuwsgierig naar deze gedreven (ex)rechtenstudenten? Hieronder vind je alle contactinformatie!
Naam: Kim Kloosterman
Leeftijd: 26 jaar
Opleiding: Master Rechtsgeleerdheid; accent Privaatrecht
Naam adviesbureau: KK Juridische Diensten, sinds 01.04.2015
Adviseert over: personen- en familierecht, jeugdrecht (zowel privaatrechtelijk als strafrechtelijk), erfrecht, internationaal privaatrecht, algemeen verbintenissenrecht
Social media: Facebook | Twitter | LinkedIn
Naam: Esmeralda Versnel
Leeftijd: 24 jaar
Opleiding: hbo rechten
Naam adviesbureau: ES Juridisch Advies, sinds 09.10.2015
Adviseert over: huur- en arbeidszaken, civiele vorderingen tot 25.000 euro
Social media: Facebook | Twitter
Naam: Brahim de Jong
Leeftijd: 23 jaar
Opleiding: Fiscaal recht
Naam adviesbureau: Adviesbureau Skandara, sinds 01.01.2014
Adviseert over: bestuurs-, straf- en belastingrecht
Social media: Facebook
Naam: Sara Abachri
Leeftijd: 21 jaar
Opleiding: Rechtsgeleerdheid, Erasmus Universiteit Rotterdam
Naam adviesbureau: RechtVaardig, sinds 31.08.2015
Adviseert over: elk rechtsgebied, maar voornamelijk privaatrechtelijke vragen
Social media: Facebook
Naam: Daniëlla van Rooij
Leeftijd: 28 jaar
Opleiding: Master rechtsgeleerdheid, accent Strafrecht
Naam adviesbureau: J-euro, sinds 05.05.2015
Adviseert over: arbeidsrecht, huurrecht, ondernemingsrecht, verbintenissenrecht, algemeen juridische zaken
Social media: Facebook
Naam: Abdullah el Azouti
Leeftijd: 23
Opleiding: HBO-rechten (HU) & master Arbeidsrecht (UvA)
Naam adviesbureau: AltijdRecht.nl, sinds februari 2014
Adviseert over: alle rechtsgebieden
Social media: Facebook | LinkedIn
Naam: Desmond Alberts & Stephanie Noguera
Leeftijd: 25 en 21 jaar
Opleiding: Rechtsgeleerdheid, Rijksuniversiteit Groningen
Naam adviesbureau: Alberts & Noguera juridisch advies, sinds 20.11.2015
Adviseert over: privaatsector (consumenten-, contracten-, huur-, incasso-, handelsrecht), bestuursrechtelijke geschillen
Social media: Facebook | Twitter | LinkedIn