HR 18 januari 1991 (Leffers/Staat)

Leffers/Staat HR 18 januari 1991, NJ 1992, 638
(ECLI:NL:HR:1991:AC4031)

Door Sapna Gajadhar

Essentie
In deze zaak staat de vraag centraal of de Staat onrechtmatig heeft gehandeld tegen jegens Leffers. Als deze vraag bevestigend wordt beantwoord moet de Staat dan ook schadevergoeding betalen voor de geleden schade van Leffers.

Rechtsregel
De Hoge Raad heeft de vraag of de Staat onrechtmatig heeft gehandeld tegen Leffers bevestigend beantwoord. De Staat heeft na het constateren van varkenspest in een bedrijf de vergunning van Leffers om varkens te voeden met voedsel- en slachtafvallen ingetrokken. De Staat heeft namelijk een ministeriële regeling, de Regeling Verbod Voedsel- en Slachtafvallen. Deze regeling verbiedt eigenaren, houders of hoeders van varken om voedsel- of slachtafvallen voorhanden te hebben of te vervoederen. Eerst was dit wel toegestaan, mits men hiervoor een vergunning had.

De Staat heeft bij het uitvaardigen van deze Regeling geen rekening gehouden met de kleine groep varkensmesters die gebruikmaakt van voedsel- en slachtafvallen. Deze verbodsregeling maakte het onmogelijk voor Leffers om zijn bedrijf voort te zetten. De Staat had de varkensmesters die hun bedrijf helemaal hebben ingericht om voedsel- en slachtafvallen te voeden aan varkens, net als Leffers, een financiële compensatie moeten aanbieden om de bedrijfsvoering aan te passen. De Staat heeft nagelaten dit te doen. Er is in onderhavig geval inderdaad sprake van een jegens Leffers gepleegde onrechtmatige daad. Hij heeft dan ook recht op de vergoeding van zijn schade.

Inhoud zaak
Leffers heeft als beroep het mesten van varkens. Dit doet hij door middel van het voeden van voedsel- en slachtafvallen aan de varkens. Hiervoor heeft hij de benodigde papieren en vergunning aangevraagd. Na enige tijd wordt er in een bedrijf dat ook door middel van voedsel- en slachtafvallen zijn varkens voedt de Afrikaanse varkenspest ontdekt. De Minister van Landbouw en Visserij trok daarop onmiddellijk de vergunning van Leffers in. Ook werd een nieuwe ministeriële regeling ingevoerd; de Regeling Verbod Voedsel- en Slachtafvallen. Doordat Leffers geen vergunning meer had om zijn varkens met voedsel- en slachtafvallen te voeden, kon hij zijn bedrijf niet meer runnen. Hij moest een ander voedersysteem gebruiken. De invoer van het nieuwe voedersysteem heeft zoveel gekost dat Leffers bedrijf failliet is gegaan. Leffer vindt dat de minister hiervoor aansprakelijk is, omdat deze geen rekening heeft gehouden met de inrichting van zijn bedrijf bij het uitvaardigen van de Regeling. Leffers eist daarom van de Staat een compensatie.