Verdrag nucleaire wapens: doorbraak of losse flodder?

Rusland, de Verenigde Staten en Noord-Korea. Zo maar drie landen die niet bovenaan staan van de vrolijke, internationale lijstjes. Wanneer je deze drie landen in één adem noemt, komen gauw enkele overeenkomsten naar boven.

Door Dion te Riele

Ze hebben alle drie een ‘bijzondere’ politiek leider en ze schenden in grote mate mensenrechten. Tel daarbij op dat ze alle drie beschikken over kernwapens en het plaatje is compleet.

Het beschikken en gebruiken van kernwapens is een juridisch vraagstuk dat al tijden speelt. Onder meer het Internationaal Gerechtshof heeft zijn visie gegeven op dit vraagstuk, al leidde dit niet tot een duidelijk standpunt om over te gaan tot afschaffing van het bezit van kernwapens, gezien de enorme verschillen in opvattingen van de VN-lidstaten.

Verdrag verbod nucleaire wapens
Toch lijkt daar nu verandering in te zijn gekomen. 7 juli jl. hebben de Verenigde Naties een verdrag aangenomen dat een verbod stelt op het bezitten en gebruiken van nucleaire wapens. Het verdrag is door 122 van 193 landen aangenomen.

Echter, heeft het verdrag wel waarde? Immers, verscheidene grootmachten in de kernwapenindustrie hebben het verdrag niet ondertekend en daarmee worden zij niet getroffen door het verdragsrechtelijke verbod. En dat is verontrustend te noemen gezien de eerdere uitspraken van Trump, omtrent zijn doel om de VS weer ‘koploper’ te laten zijn in het kernwapenbezit, en gezien het serieus ogende kernwapenprogramma van Noord-Korea.

Is het verdrag dan compleet nutteloos? Absoluut niet! Eindelijk is er een internationaalrechtelijk document gekomen met een duidelijk standpunt over het bezit van nucleaire wapens. Een grote meerderheid van de Verenigde Naties ‘schiet’ dit bezit af. Daarmee is de toon gezet voor de toekomst. Nu is het alleen te hopen dat de wereldleiders zich laten leiden door het verstand.


Dion verblijft in de periode augustus 2017 – januari 2018 in Zweden. Voor Het Rechtenstudentje schrijft hij als masterstudent International and European Law aan Radboud Universiteit en Universiteit van Lund over internationale juridische vraagstukken. Al zijn stukken vind je hier.